Người hát rong ở thành Thái Bình

Posted: 25/01/2013 in Nguyễn Du, Thơ, Trần Ngọc Hưởng

Thơ chữ Hán Nguyễn Du
Trần Ngọc Hưởng dịch

                

Người mù áo vải Thái Bình,
Lần tay trẻ dắt dọc miền ven sông.
Ngoại thành nghe nói mình ông,
Hàng ngày kế sống hát rong kiếm tiền.
Bấy giờ trên chiếc thuyền bên,
Người ưa hát gọi xuống thuyền nghe chơi.  
Dắt tay vào tận nơi rồi,
Đến bên cửa sổ khi trời tối đen.
Bấy giờ chập choạng không đèn,
Cơm thừa canh đổ khắp trên khoang thuyền.
Ông già sờ soạng ngồi bên,
Cảm ơn tay đã giơ lên mấy lần.
Miệng ca tay nắn dây đàn,
Ngón buông ngón bắt nhặt khoan không ngừng.
Âm thanh lạ chỉ nghe chừng,
Điệu du dương đủ rưng rưng hồn người.
Nhà thuyền viết chữ bảo tôi:
Thế Dân đây đoạn giựt ngôi Kiến Thành.
Chục người xem thảy lặng thinh,
Gió hiu hiu nước bồng bềnh trăng soi.
Miệng sùi bọt, tay mỏi rời,
Cât đàn ông lão cáo lui quay mình.
Hát đàn ngót một canh liền,
Quẳng cho năm sáu đồng tiền nhỏ nhoi.
Dắt tay ra khỏi thuyền rồi,
Vẫn còn ngoái lại ngỏ lời tạ ơn.
Ta trông thấy những đau buồn,
Con người thà chết còn hơn sống nghèo.
Trung Hoa no ấm nghe nhiều,
Mà sao lắm cảnh gieo neo khốn cùng.
Thấy không, thuyền sứ lệ cung,
Ứ thừa gạo thịt vẩy vung khắp thuyền
Thỏa thuê chè chén đã thèm,
Cơm dư canh nguội đổ chìm đáy sông.

                     

Thái Bình mại ca giả

Thái Bình cổ sư thô bố y
Tiểu nhi khiên vãn hành giang mi
Vân thị thành ngoại lão khất tử
Mại ca khất tiền cung thần xuy
Lân chu thời hữu hiếu âm giả

Khiên thủ dẫn thướng thuyền song hạ
Thử thời thuyền trung ám vô đăng
Khí phạn bát thủy thù lang tạ
Mô sách dẫn thân hướng tọa ngung
Tái tam cử thủ xưng đa tạ
Thủ vãn huyền sách khẩu tác thanh
Thả đàn thả ca vô tạm đình

Thanh âm thù dị bất đắc biện
Ðãn giác liêu lượng thù khả thinh
Chu tử tả tự vị dư đạo
Thử khúc Thế Dân dữ Kiến Thành (1)
Quan giả thập số tịnh vô ngữ
Ðãn kiến giang phong tiêu tiêu giang nguyệt minh
Khẩu phún bạch mạt, thủ toan súc
Khước tọa, liễm huyền, cáo chung khúc
Ðàn tận tâm lực cơ nhất canh
Sở đắc đồng tiền cận ngũ lục
Tiểu nhi dẫn đắc há thuyền lai
Do thả hồi cố đảo đa phúc
Ngã sạ kiến chi, bi thả tân
Phàm nhân nguyện tử bất nguyện bần

Chỉ đạo Trung Hoa tẫn ôn bão
Trung Hoa diệc hữu như thử nhân
Quân bất kiến sứ thuyền triêu lai cung đốn lệ

Nhất thuyền, nhất thuyền doanh nhục mễ
Hành nhân bão thực tiện khí dư
Tàn hào lãnh phạn trầm giang để.

太平賣歌者

太平瞽師粗布衣
小兒牽挽行江湄
云是城外老乞子
賣歌乞錢供晨炊
鄰舟時有好音者
牽手引上船窗下
此時船中暗無燈
棄飯潑水殊狼藉
摸索引身向坐隅
再三舉手稱多謝
手挽弦索口作聲
且彈且歌無暫停
聲音殊異不得辨
但覺嘹喨殊可聽
舟子寫字爲余道
此曲世民與建成
觀者十數並無語
但見江風蕭蕭江月明
口噴白沫手酸縮

卻坐斂弦告終曲
殫盡心力幾一更
所得銅錢僅五六
小兒引待下船來
猶且回顧禱多福
我乍見之悲且辛
凡人愿死不愿貧
只道中華盡溫飽
中華亦有如此人
君不見使船朝來供頓例
一船一船盈肉米
行人飽食便棄餘
殘肴冷飯沉江底

Thơ chữ Hán Nguyễn Du
Trần Ngọc Hưởng dịch